Andrzej Rudawski, fizjoterapeuta
z COLUMNA MEDICA Klinika Rehabilitacji
źródło: Deutscher Olympischer Sport Bund
POLSKIE Maratony.PL
POLSKIE Maratony.PL
Jednak w rzeczywistości trening wydolnościowy (np. walking, bieg) nie tylko wspaniale wpływa na układ sercowo-naczyniowy, ale również redukuje stres i pomaga w osiągnięciu spokoju wewnętrznego. Taka aktywna forma odprężenia psychicznego jest skuteczna, ponieważ w trakcie pracy mięśniowej usuwane są z organizmu tzw. hormony stresu, np. Kortyzol. Kortyzol wytwarzany jest w nadnerczach i wydzielany sytuacjach zagrożenia lub w sytuacjach napięcia psychicznego. W dużym stężeniu doprowadza do tego, że czujemy się agresywni i niespokojni. Dla samego organizmu może on być również czynnikiem stresogennym, bo uszkadza naczynia krwionośne, osłabia system immunologiczny organizmu i obniża naszą sprawność umysłową.
POLSKIE Maratony.PL
POLSKIE Maratony.PL
Oprócz redukcji hormonów stresu zachodzącej podczas wysiłków fizycznych, dochodzi w tym czasie też do wzmożonego wydzielania neurotransmiterów, tzw. hormonów szczęścia - np. dopaminy i serotoniny oraz naturalnych opiatów – endorfin. Podczas gdy serotonina powoduje, że czujemy się zadowoleni i zrównoważeni, dopamina stymuluje centrum nagrody w naszym mózgu. Endorfiny są odpowiedzialne za stany „uskrzydlenia”, które często towarzyszą uprawianiu wydolnościowych dyscyplin sportowych np. biegów długodystansowych (euforia biegacza). Poza tym wysiłek fizyczny zwiększa przekrwienie tkanek nie tylko w obrębie pracujących mięśni, ale również i mózgu. Wszystko to sprzyja wyciszeniu emocji, wygaszeniu natarczywych myśli oraz przejściu organizm w tzw. stan Flow, pod którym rozumie się stan pełnej harmonii i koncentracji na wykonywanej czynności.
Aby osiągnąć takie rozluźniające działanie aktywności fizycznej, należy pamiętać o kilku zasadach.
POLSKIE Maratony.PL
POLSKIE Maratony.PL
Efekt redukujący objawy stresu występuje tylko podczas średnio intensywnego wysiłku wydolnościowego. Intensywność wysiłku można łatwo kontrolować obserwując swój oddech. Trening jest zbyt intensywny, gdy w trakcie aktywności pojawi się zadyszka, która uniemożliwia nam swobodną rozmowę. Podczas treningów mających redukować napięcie psychiczne prowadzenie rozmowy za pomocą krótkich zdań (pomimo przyspieszonego oddechu) powinno być zawsze możliwe. Natomiast, jeżeli oddech pozwala nam na wylewne opowiedzenie swojej historii życia, intensywność treningu należy zwiększyć. Ponadto, aby osiągnąć efekt rozluźnienia niezbędna jest kontynuacja aktywności przynajmniej przez 30-40 min.
POLSKIE Maratony.PL
Treningi wydolnościowe można przeprowadzać w powszechnie dostępnych centrach fitness korzystając z bieżni, symulatorów wiosłowania czy przyrządów spinning-bike albo crosstrainer. Jednak „pocenie się” w zamkniętym pomieszczeniu ze wzrokiem wbitym w ekran telewizora ma ograniczony potencjał relaksacyjny - w porównaniu do sportu uprawianego na wolnym powietrzu.
Co takiego korzystnego ma w sobie uprawianie sportu outdoor?
Po pierwsze, oczywiście świeże powietrze działa orzeźwiająco - takie przewietrzenie komórek organizmu jest błogosławieństwem szczególnie dla tych wszystkich, którzy, na co dzień zmuszeni są spędzać sporo czasu w zamkniętych pomieszczeniach, często nieklimatyzowanych. Poza tym spokój panujący w lasach, parkach i innych terenach zielonych stanowi doskonale kojącą przestrzeń - w przeciwieństwie do hałasu i pośpiechu panującego w miejscach pracy i w życiu miejskim. Również możliwość odkrycia piękna natury, skupienia uwagi na drobiazgach, świadome doznanie słońca, wiatru, deszczu lub śniegu, czy własnego oddechu – ułatwia zrelaksowanie się i osiągnięcie uczucia harmonii oraz spokoju wewnętrznego. Obiektywnymi znakami takiego odpoczynku psychicznego są np. długotrwale utrzymujący się stan niskiego pulsu i ciśnienia krwi lub też skuteczne pozbycie się złego nastroju.